อุปกิเลส  ๑๖

  1. อภิชฌาวิสมโลภะ ละโมบไม่สม่ำเสมอ  คือความเพ่งเล็ง
  2. โทสะ ประทุษร้าย
  3. โกธะ ความโกรธ
  4. อุปนาหะ ความผูกโกรธ
  5. มักขะ ลบหลู่คุณท่าน
  6. ปลาสะ ตีเสมอ
  7. อิสสา ริษยา
  8. มัจฉริยะ ตระหนี่
  9. มายา มารยา  เจ้าเล่ห์
  10. สาเถยยะ โอ้อวด
  11. ถัมภะ หัวดื้อ
  12. สารัมภะ แข่งดี
  13. มานะ ถือตัว
  14. อติมานะ   ดูหมิ่นท่าน
  15. มทะ มัวเมา
  16. ปมาทะ   เลินเล่อ