Category: ทองย้อย แสงสินชัย

ทองย้อย แสงสินชัย วันทยาวุธ อาวุธไม่ใช่เครื่องมือทำร้ายเสมอไป อ่านว่า วัน-ทะ-ยา-วุด แยกศัพท์เป็น วันทย + อาวุธ (๑) “วันทย” พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2554 บอกไว้ว่า - “วันทย- : (คำวิเศษณ์) ควรไหว้, ควรนอบนบ. (ส.).” พจนานุกรมฯ ...

ทองย้อย แสงสินชัย บุคลิกทาน เพราะไม่รู้จักจึงทักผิด อ่านว่า บุก-คะ-ลิก-กะ-ทาน แยกศัพท์เป็น บุคลิก + ทาน (๑) “บุคลิก” บาลีเป็น “ปุคฺคลิก” อ่านว่า ปุก-คะ-ลิ-กะ รากศัพท์มาจาก ปุคฺคล + อิก (อิ-กะ) ปัจจัย (ก) “ปุคฺคล” (ปุก-คะ-ละ) รากศัพท์มาจา ...

ทองย้อย แสงสินชัย ภินท์พัง ต่อให้ระวังก็ยังพังภินท์ อ่านว่า พิน-พัง เป็นคำบาลีผสมไทย : ภินท์ - บาลี พัง - ไทย พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2554 เก็บคำที่มาจากรากศัพท์เดียวกันไว้ดังนี้ - (๑) ภิทะ, ภินท-, ภินท์ : (คำกริยา) แตก, ทําล ...

ทองย้อย แสงสินชัย อุปโภค - บริโภค ไม่รู้ไหนกิน ไหนใช้ “อุปโภค” อ่านว่า อุ-ปะ-โพก ก็ได้ อุบ-ปะ-โพก ก็ได้ “บริโภค” อ่านว่า บอ-ริ-โพก (๑) “อุปโภค” บาลีอ่านว่า อุ-ปะ-โพ-คะ รากศัพท์มาจาก อุป (คำอุปสรรค = เข้าไป, ใกล้, มั่น) + ภุชฺ (ธาตุ = กิน) ...

ทองย้อย แสงสินชัย ยมราช ผู้ยิ่งใหญ่ในโลกแห่งความตาย อ่านว่า ยม-มะ-ราด แยกศัพท์เป็น ยม + ราช (๑) “ยม” บาลีอ่านว่า ยะ-มะ รากศัพท์มาจาก ยมฺ (ธาตุ = ระวัง, เลี้ยงดู, ปรนปรือ) + อ ปัจจัย : ยมฺ + อ = ยม แปลตามศัพท์ว่า - (1) “ผู้คอยระวังเหล ...

ทองย้อย แสงสินชัย จุติมา มาจากไหน? “จุติมา” อ่านว่าจุ-ติ-มา ตามรูปศัพท์ที่ตาเห็น ประกอบด้วย จุติ + มา (๑) “จุติ” (จุ-ติ) รากศัพท์มาจาก จุ (ธาตุ = เคลื่อน, ตาย, แตกดับ) + ติ ปัจจัย : จุ + ติ = จุติ แปลตามศัพท์ว่า “การเคลื่อน” หมายถึง การตา ...

ทองย้อย แสงสินชัย พระคาถาบูชา ร.๙ มีผู้ส่งข้อความที่บอกว่าเป็น “พระคาถาบูชา ร.๙” มาให้ผู้เขียนบาลีวันละคำดู และถามว่าแปลว่าอะไร “พระคาถาบูชา ร.๙” ตามภาพที่ส่งมา มีข้อความดังนี้ - .................. ตั้งนะโม3 จบ อิติสุขะโต นะโม พุทธายะ ปัตทวี ...

ทองย้อย แสงสินชัย ปรามาส ความหมาย-ขึ้นอยู่กับการอ่าน “ปรามาส” เป็นรูปคำบาลี อ่านว่า ปะ-รา-มา-สะ รากศัพท์มาจาก ปร (อื่น, สิ่งอื่น, อย่างอื่น) + อา (คำอุปสรรค = ทั่ว, ยิ่ง) + มสฺ (ธาตุ = จับต้อง) + ณ ปัจจัย, ลบ ณ, “ทีฆะต้นธาตุ” คือ อะ ที่ ม-(สฺ) เ ...

ทองย้อย แสงสินชัย เวไนยสัตว์ ไม่ใช่สัตว์อย่างที่คิด อ่านว่า เว-ไน-ยะ-สัด แยกศัพท์เป็น เวไนย + สัตว์ (๑) “เวไนย” บาลีเป็น “เวเนยฺย” อ่านว่า เว-เนย-ยะ รากศัพท์มาจาก วิ (คำอุปสรรค = พิเศษ, แจ้ง, ต่าง) + นี (ธาตุ = แนะนำ) + ณฺย ปัจจัย, รัสสะ อี ...

ทองย้อย แสงสินชัย ปาฏลีบุตร อ่านว่า ปา-ตะ-ลี-บุด แยกศัพท์เป็น ปาฏลี + บุตร (๑) “ปาฏลี” อ่านว่า ปา-ตะ-ลี รากศัพท์มาจาก ปฏฺ (ธาตุ = ไป, เป็นไป) + อล ปัจจัย, ทีฆะ อะ ที่ ป-(ฏฺ) เป็น อา (ปฏฺ > ปาฏ) + อี ปัจจัยเครื่องหมายอิตถีลิงค์ : ปฏฺ + อล ...

ทองย้อย แสงสินชัย ทีฆะ - รัสสะ เรื่องของยาวๆ สั้นๆ อ่านว่า ที-คะ รัด-สะ เป็นคำ 2 คำ คือ “ทีฆะ” คำหนึ่ง “รัสสะ” คำหนึ่ง แต่มักเอ่ยถึงควบคู่กันไป (๑) “ทีฆะ” บาลีเขียน “ทีฆ” อ่านว่า ที-คะ รากศัพท์มาจาก ทุ (ธาตุ = ไป) + ฆ ปัจจัย, แปลง อุ ที่ ทุ เป็ ...